تعریف : وابستگی به مواد دو بخش دارد بخش جسمی و بخش روانی  

هرگاه فردی که وابستگی به مواد دارد تصمیم به ترک بگیرد و مصرف مواد را قطع نماید یکسری علائم جسمی در او پیدا می شود مثل اسهال، دل پیچه دردهای عضلانی و استخوانی . بی خوابی. بی قراری . کاهش اشتها . تعریق. آبریزش بینی و چشم. عطسه و خمیازه و غیره ... چندروزطول می کشد تا مورفین از بدن پاک شود.

پاک شدن بدن را اصطلاحاً سم زدائی می گویند. بعد از سم زدائی فرد ماده مخدر مصرف نمی کند علائم جسمی هم ندارد اما این پایان کار نیست. عوامل مختلف ( دوستان . وسایل مصرف . مکان مصرف...)  باعث ایجاد وسوسه می شود که فرد را به سمت مصرف مجدد مواد می کشاند . گاهی فرد برای تسکین این حالت ها به سمت مصرف داروها می رود . مبارزه با این وابستگی روانی بازتوانی نام دارد.

سم زدائی توسط یک تیم درمانی صورت می گیرد که عبارتند از روانپزشک . پزشک . روانشناس و مددکار.  ویزیت موارد پزشکی به عهده پزشک عمومی تیم است. ویزیت روانپزشکی به عهده روانپزشک تیم می باشد . روانشناس به موارد روحی ایجاد شده در دوران ترک می پردازد و مددکار اجتماعی تیم هم  مسائل خانوادگی ، اقتصادی مراجع را بررسی می کند. در هر مراجعه کلیه اعضای تیم درمانی بیمار را ویزیت نموده و موارد جلسات قبل  پیگیری می شود . لذا درمان تک بعدی مثل آنچه در مطب ها  انجام می شود کاملاً نادرست بوده و پایه علمی ندارد( بیو سایکو شال) بعد از مرحله سم زدائی که بسته به روش آن از6 ساعت تا دو تا سه هفته  طول می کشدبیمار به سمت درمان های نگهدارنده راهنمایی می شود .

سم زدائی به روشهای مختلف انجام می شود و دارو های متعددی برای آن بکار می رود بعضی از داروها مخدر بوده و جایگزین ماده مصرفی بیمار می شوند و به تدریج از مقدار روزانه آن کم شده و نهایتاً قطع می شوند. برخی دارو ها اثر ضد مورفین داشته و تجویز آنها منجر به تسریع پاک شدن بدن می شود که این مستلزم ایجاد علائم است . علائم ایجاد شده با تجویز دارو های مناسب کنترل می شود . گاهی یک بیمار تصمیم می گیرد که بدون مصرف هیچ  داروئی ( ترک خشک) ترک نماید. طب سوزنی نیز سم زدائی می کند . آنچه ما می دانیم این است که طب سوزنی درد های ناشی از ترک را خوب کنترل می کند.

سم زدائی با هر روش از روش های فوق ممکن است و نتیجه کار تقریباً یکسان است گرچه اعتقاد بر این است که چون بیماری اعتیاد یک بیماری مزمن است درمان آن نیز باید طولانی باشد و درمانهایی که مدت بیشتری وقت می گیرند در پیشگیری از عود موثر تر هستند . در درمانهای طولانی تماس بیمار با اعضای تیم درمان بیشتر بوده و خدمت بصورت کاملتر ارائه شد بیمار نتیجه بهتری را از سم زدائی خود بدست می آورد.

سم زدائی به هر طریق انجام شود بیمار باید یکسری از مشکلات را تحمل کند.هیچ روشی بهترین روش نیست و تیم درمان تصمیم می گیرد که بیمار با کدام روش درمان شود . لذا در شروع کار هنگامی که هنوزدرمان شروع نشده است بیمار مورد مصاحبه قرار گرفته و میزان وابستگی، شرایط مختلف و ... نوع درمان وی مشخص می گردد.

بعد از سم زدائی نوبت به درمانهای نگهدارنده می رسد . درمانهای نگهدارنده به منظور جلوگیری از عود طرح و اجرا می شوند . جلوگیری از عود از همان زمان سم زدائی با برگزاری جلسات گروه درمانی و خانواده درمانی شروع شروع شده و پس از پایان سم زدائی با گروه های معتادان بهبود یافته و... ادامه می یابد. درمانهای نگهدارنده نیز به دو صورت داروئی و غیر داروئی انجام می شود . طول درمانهای نگهدارنده داروئی از 6 ماه تا آخر عمر ممکن است  متفاوت باشد که بستگی به نوع دارو و وضعیت بیمار دارد.

درمانهای نگهدارنده غیر داروئی به صورت اجتماع درمان مدار یا ( تی سی) و گروههای خود یاری مثل معتادان گمنام انجام می شود. تی سی محلی است که بیمار پس از سم زدائی پذیرفته و با آموزشهای مختلف مثل آموزشهای مهارت های زندگی و سازگاری و .. به بیمار می آموزند که چگونه بدون موادزندگی کند و چگونه با وسوسه مصرف مواد مبارزه کند. مدت درمان در تی سی های شهر های مختلف متفاوت بوده بین 3 تا 6 ماه می باشد. پرسنل مرکز تی سی نیز عبارتند از روانپزشک روانشناس و مددکار.